Nieszablonowość « Poezja, krytyka, kultura Leszek Żuliński
 

Nieszablonowość

Być osobą nieszablonową to piękny acz rzadki dar z nieba. Tego nie można się nauczyć, to musi tkwić w naszej osobowości.

Osoby nieszablonowe rodzą się nie wiadomo z czego – ot, taki splot genów, charakteru, wyobraźni, stylu życia i bycia. Swoista niestandardowość. Często cudowna, bo pokazująca, że w stadzie przeciętności rodzą się pozastadne osobniki. Ot, taki na przykład Mozart czy Vivaldi, Joyce czy Picasso, Witkacy czy Gombrowicz, Stachura czy Milczewski-Bruno. Zgadliście: wszelkiego typu artyści w tej kategorii dominują. Bo artyści widzą i przeżywają świat po swojemu, a dar ich wyobraźni jest nieprzewidywalny. Ale znałem też nieartystycznych szaraczków, którzy nie zdawali sobie sprawy, że wcale takimi szaraczkami nie są.

Dawnymi czasy funkcjonowało pojęcie bohemy. Zwłaszcza młodopolanie – jak wiadomo – rozsławili ten syndrom (a może tylko pozę?). Dziś pojęcie tamtej bohemy stało się mocno przestarzałe, ale jej nowe formuły nadal się rozwijają.

Moim zdaniem, trudno stać się artystą nie mając jakiegoś fioła. Różne są jego odmiany, nie ma tu żadnych reguł. Niektóre reguły są głęboko ukryte, bowiem introwertyczne. Inne – ekstrawertyczne – czasami przybierają postać happeningu.

Czy artysta może lub nawet musi być błaznem? To ekstremalna odmiana – raz lepsza, innym razem żałosna. Innymi słowy, w rozważaniach na ten temat wybijcie sobie z głowy standardy. Zresztą na przeciwstawnym biegunie mamy liczne przypadki artystów skromnych i cichych, niczym z naszego tłumu się nie wybijających – „poeci w zarękawkach”; a jednak poeci! Wybitny psychiatra (i poniekąd filozof) prof. Antoni Kępiński, m.in. napisał: Nie ma chyba człowieka, który by nie chciał czasem być kimś innym, zmienić swojej roli w życiu, uciec od tego, co jest. Hm, myślę, że z tego biorą się artyści. Zaplanować tego sobie nie można; to raczej ta potrzeba „planuje” nas.

Czy grafomani są artystami? Ależ są! I to całą gębą. Różnią się tylko od „artystów prawdziwych” tym, czym malarz pokojowy od malarza sztalugowego.

BLOG

 

Copyright © 2006-2019 www.zulinski.pl
Strona oparta na WP